Τον τελευταίο καιρό που λες συναντάω διαρκώς αυτή την ερώτηση:
“Φωτεινή, πως βάζω τιμή το προϊόν / υπηρεσία μου;”
Είναι μία προσωπική μου πεποίθηση ότι, όταν ακούω κάτι για περισσότερες από μία φορές, χρειάζεται να ασχοληθώ μαζί του. Έτσι, μιας και ο τρόπος κοστολόγησης ενός ελεύθερου επαγγελματία είναι στο θέμα των ημερών, σκέφτηκα να γράψω την οπτική μου.
Θέλω να είμαι ειλικρινής. Σε αυτό το άρθρο δε θα βρεις κάποια επιστημονικά εμπεριστατωμένη άποψη. Θα σου παρουσιάσω τη φόρμουλα που υιοθέτησα μέσα στα χρόνια και με έχει βοηθήσει. Μπορείς να τη δοκιμάσεις και να πειραματισθείς μαζί της, να την απορρίψεις, ή να την εξελίξεις.
Κλέψε σαν καλλιτέχνης λοιπόν ελεύθερα και πες μου την εμπειρία σου!
Ο τρόπος σκέψης μου πίσω από τη δική μου οπτική τιμολόγησης
Μπορείς να πεις ότι σε αυτό το σημείο μιλάει ο Οικονομολόγος μέσα μου αλλά πιστεύω ακράδαντα ότι:
Αν αυτό που πουλάς δε βγαίνει οικονομικά και απλά σε βάζει μέσα:
- Ήρθε η ώρα να το βάλεις στο μικροσκόπιο και να κάνεις διορθωτικές κινήσεις.
- Είναι ok να επιλέξεις και να κάνεις κάτι άλλο.
Πιστεύω όμως ότι δεν έχει αξία να ταλαιπωρούμαστε και να κοπανάμε το κεφάλι μας στον τοίχο όταν αυτό που κάνουμε για να μας δώσει λεφτά, τελικά δε μας δίνει, αλλά μας δημιουργεί επιπρόσθετα έξοδα.
Μπορείς να το πεις και η ζωή είναι μικρή για να αναλώνεσαι σε μη κερδοφόρες επενδύσεις. Και η απόφασή σου να γίνεις ελεύθερος επαγγελματίας, ή να ανοίξεις δική σου επιχείρηση είναι μία επένδυση φίλε / φίλη μου!
Με αυτόν τον τρόπο σκέψης, οδηγούμαστε σε κάποια δεδομένα:
Δεδομένο Νο.1: Η τιμή πρέπει να καλύπτει το κόστος παραγωγής του προϊόντος.
Πολλές φορές και σε πολλές περιπτώσεις ο τρόπος που δίνουμε τιμή σε ένα προϊόν / υπηρεσία είναι της μεθόδου: “Πόσο το έχει ο διπλανός;” Μεταξύ μας είναι πιο εύκολο και σίγουρα φαίνεται και πιο ασφαλές. Για να επικρατεί αυτή η τιμή στην αγορά, θα είναι και η σωστή.
Καλό είναι όμως να μην αφήνουμε τα πράγματα στην τύχη τους. Ειδικά αν σκεφτούμε ότι η τιμή που θα βάλουμε σε κάθε προϊόν και υπηρεσία που παρέχουμε αποτελεί την πηγή των εσόδων μας. Μπορούμε να λάβουμε υπόψη την τιμή που κυκλοφορεί στην αγορά. Ας δημιουργήσουμε όμως πρώτα και μία δική μας εμπεριστατωμένη άποψη.
Δεδομένο Νο.2: Η τιμή του προϊόντος / υπηρεσίας σου πρέπει να καλύπτει το κόστος βιωσιμότητας της επιχείρησής σου.
Με απλά λόγια, όσα έξοδα έχει η επιχείρησή σου καλό είναι να υπολογισθούν μέσα στην τελική τιμή στην οποία θα πουλάς κάτι στους πελάτες σου.
Ο βασικός τρόπος σκέψης πίσω από την τιμή που θα βάλεις στο προϊόν / υπηρεσία σου είναι στο τέλος του μήνα και του έτους:
- Να έχεις καλύψει τα έξοδά σου.
- Να έχεις πληρώσει τους λογαριασμούς σου.
- Να έχεις ένα ποσό που θα καλύπτει το δικό σου κόστος επιβίωσης. Εντάξει, ειδικά στο ξεκίνημα, δεν είναι ανάγκη το κόστος επιβίωσης να αγγίζει τον τρόπο ζωής ενός μεγιστάνα. Σίγουρα όμως χρειάζεται να πληρώνει τους λογαριασμούς σου και να σου δίνει μία σχετική άνεση κινήσεων.
Κρατώντας λοιπόν τα πιο πάνω κατά νου, μπορούμε να ακολουθήσουμε τα εξής βήματα για να καταλήξουμε σε μία τιμή:
Βήμα 1: Τα έξοδα που κάνεις
Αν παράγεις ένα προϊόν, τι χρειάζεται να πληρώσεις μέχρι να βρεθεί στα χέρια του τελικού σου πελάτη; Με απλά λόγια, εδώ υπολογίζεις το κόστος των πρώτων υλών σου. Όσο πιο συγκεκριμένο μπορεί να γίνει το κόστος ανά μονάδα προϊόντος, τόσο το καλύτερο.
Στην περίπτωση ενός προϊόντος:
Έστω για παράδειγμα ότι αναπαλαιώνω έπιπλα. Για να το κάνω αυτό χρησιμοποιώ μία ειδική μπογιά, που αγοράζω σε μία μεγάλη συσκευασία. Με αυτή τη συσκευασία μπορώ να βάψω 5 μεγάλα τραπέζια. Επομένως, ένα ποσό που θα χρειαστεί να υπολογίσω στην τιμή αναπαλαίωσης ενός μεγάλου τραπεζιού είναι:
Τιμή συσκευασίας μπογιάς / 5 = Κόστος μπογιάς για ένα μεγάλο τραπέζι.
Αντίστοιχα, χρειάζεται να υπολογίσω για όλα τα υλικά που θα χρησιμοποιήσω για να πάρω το τελικό αναπαλαιωμένο μεγάλο τραπέζι. Προσθέτοντας κάθε επιμέρους κόστος, καταλήγω στο τελικό κόστος πρώτων υλών ανά τραπέζι.
Στην περίπτωση μίας υπηρεσίας:
Δεδομένου ότι αναφερόμαστε σε κάτι άυλο, υπάρχει μεγάλη περίπτωση το κόστος πρώτων υλών να είναι μηδενικό. Αν όμως υπάρχει κάτι που αγοράζεις κάθε φορά που προσφέρεις τη συγκεκριμένη υπηρεσία σε έναν πελάτη σου, καλό είναι να το υπολογίσεις ως πρώτη ύλη. Για παράδειγμα:
Αν παρέχεις υπηρεσίες διαχείρισης κοινωνικών δικτύων στους πελάτες σου και έχεις αγοράσει κάποια πλατφόρμα για να προγραμματίζεις τα posts τους, καλό είναι να υπολογίσεις τη συνδρομή σε αυτή την πλατφόρμα στο κόστος παροχής της υπηρεσίας.
Βήμα 2: Τα έξοδα που έχεις
Τελικά, πόσο σου κοστίζει η επιχείρησή σου; Κάθε επιχείρηση έχει τα σταθερά και τα μεταβλητά της έξοδα.
Παραδείγματα σταθερών εξόδων: Ενοίκιο χώρου, ασφαλιστικές εισφορές, πάγιοι λογαριασμοί (όπως το τηλέφωνο), κ.α.
Σημαντική Σημείωση: Εδώ, μην ξεχάσεις να υπολογίσεις τον μισθό σου! Αν αναρωτιέσαι γιατί, διάβασε εδώ πως με βοήθησε να μου πληρώνω μισθό κάθε μήνα.
Παραδείγματα μεταβλητών εξόδων: Φορολογικές εισφορές που εξαρτώνται από τα έσοδα και τα έξοδα του έτους (όπως ο φόρος εισοδήματος), μεταβλητοί λογαριασμοί (όπως ρεύμα και νερό), καύσιμα αυτοκινήτου κ.α.
Είναι μεγάλη υπόθεση να καθίσεις και να υπολογίσεις πόσα είναι αυτά τα έξοδα. Ίσως να μην μπορεί να γίνει από τον πρώτο μήνα και να χρειαστεί να τα καταγράψεις για κάποιους μήνες, ή και για ένα ολόκληρο έτος.
Κατά την άποψή μου αποτελεί από τις πιο χρήσιμες αγγαρείες στο κομμάτι επιβίωσης μίας επιχείρησης.
So, are you still with me?
Τέλεια! Συνεχίζουμε!
Βήμα 3: Ο χρόνος που χρειάζεσαι
Πόσο χρόνο χρειάζεσαι για να παραδώσεις το προϊόν / υπηρεσία που θέλεις να τιμολογήσεις; Αν φαντάζει ακατόρθωτο το να το υπολογίσεις, σου έχω μία εφαρμογή που μου έλυσε τα χέρια. Λέγεται Toggl και θα τη βρεις εδώ.
Επίσης, για όλους εμάς τους on-the-go freelancers που εργάζονται από παντού, υπάρχει και σε app για να μετράς τους χρόνους σου από παντού.
Μπορείς να υπολογίσεις στην αρχή κατά προσέγγιση τον χρόνο που χρειάζεσαι για έναν πελάτη και για το πακέτο υπηρεσιών που του προσφέρεις. Στην πορεία όμως καλό είναι, καθώς είσαι μέσα στην καθημερινότητά σου, να κρατάς χρόνο και να δεις στην πράξη:
Τελικά εγώ πόση ώρα εργάζομαι;
Βήμα 4: Ας κάνουμε λίγες πράξεις!
Αυτό που κάναμε έως τώρα μας βοήθησε να καταλάβουμε το κόστος που έχει η παραγωγή και η συντήρηση των προϊόντων και των υπηρεσιών που προσφέρουμε ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή ως επιχειρήσεις.
Για να μοιράσουμε αυτό το κόστος ανά προϊόν, τότε πρέπει να κάνουμε τις ακόλουθες πράξεις.
Βήμα 2 : Βήμα 3 = Επιχειρηματικό Κόστος / Προϊόν ή Υπηρεσία που παρέχεις.
Βήμα 1 + (Βήμα 2 : Βήμα 3) = Συνολικό Κόστος / Προϊόν ή Υπηρεσία που παρέχεις.
Αυτό ήταν; Τελειώσαμε;
Θέλω λίγο ακόμα από τον χρόνο σου! Θυμάσαι όλες εκείνες τις ώρες, τα ατελείωτα τηλεφωνήματα με τους πελάτες σου και τις μικρές μικρές λεπτομέρειες που ξέχνούσες κάθε φορά να υπολογίσεις;
Ε, θέλω να υπολογίσουμε κι αυτές πριν κλείσουμε.
Ο κανόνας του 30%
Μην ξεχνάς στο τέλος του υπολογισμού κάθε Συνολικού Κόστους που υπολογίζεις να προσθέτεις ένα 30%, ειδικά αν αυτό έχει να κάνει με μία καινούρια συνεργασία. Είναι ένα safe ποσοστό που περιλαμβάνει ένα μέσο όρο όλων όσων μπορούν να πάνε στραβά.
Μα εγώ έτσι νιώθω ότι κλέβω τον πελάτη μου…
Μη μου στενοχωριέσαι, έχω λύση και για εσένα, μιας και είναι κρίμα να υπερχρεώνουμε τους πελάτες μας. Σε αυτό είμαι 100% μαζί σου.
Έτσι, αυτό που έχω να σου προτείνω είναι, αν ένα χρονικό διάστημα μετά νιώθεις πως αυτό το πρόσθετο ποσοστό είναι υπερχρέωση να κάνεις κάτι από τα ακόλουθα:
Να το μετατρέψεις σε μία υπηρεσία δώρο, που ξέρεις ότι θα βοηθήσει τον πελάτη σου ακόμη περισσότερο.
Να το αφαιρέσεις με τη μορφή έκπτωσης για τη συνέχεια τη συνεργασία σας.
Συνοψίζοντας
Σε αυτό το άρθρο σου παρουσίασα την οπτική μου για το πως μπορείς να βάλεις τιμή στο προϊόν / υπηρεσία σου.
Είδαμε ότι είναι σημαντικό αυτή η τιμή να καλύπτει τα έξοδά σου και να κάνει το επάγγελμά σου βιώσιμο. (Με απλά λόγια, να μην μπαίνεις μέσα.)
Η δικός μου τρόπος υπολογισμού είναι:
Βήμα 1 + (Βήμα 2 : Βήμα 3) + 30% = Τελική τιμή (προ φόρων και λοιπών χρεώσεων).
Τιμολόγηση προϊόντος / υπηρεσίας by Foteini.me
Όπως ανέφερα και στην αρχή, η συγκεκριμένη φόρμουλα δεν είναι τίποτα επίσημο, ή επιστημονικά εμπεριστατωμένο. Είναι ένας τρόπος που με βοήθησε και σκέφτηκα να μοιραστώ και μαζί σου. Εύχομαι να βοηθήσει με κάποιον τρόπο και εσένα!
Enjoy Freelancing!